W końcu jest. Rozporządzenie Ministra Finansów przedłużające okres zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Chodzi o tzw. ugody frankowe. Czekaliśmy na nie bardzo długo, zachęcani obietnicami Ministerstwa Sprawiedliwości. Rozczarowanie jest jednak spore. Nic w stanie prawnym się bowiem nie zmienia. Obecnym rząd jedynie przedłużył rozporządzenie o kolejne 2 lata.

Frankowicze nadal będą spierać się o konieczność zapłaty podatku dochodowe od ugód.
Ugody frankowe
Przez ostatnie lata problem kredytów frankowych stał się jednym z najgłośniejszych tematów w polskim świecie finansów. Tysiące Polaków zaciągnęło kredyty hipoteczne w walutach obcych, najczęściej we frankach szwajcarskich, zachęcone niższymi ratami i korzystnymi kursami walut. Niestety, gwałtowne wzrosty kursu franka oraz klauzule abuzywne zawarte w wielu umowach doprowadziły do ogromnych problemów finansowych kredytobiorców. Ponad 250 000 polaków zdecydowało się na złożenie pozwu przeciwko bankowi. Blisko 99 % osób wygrało sprawę o kredyt CHF.
Rozwiązaniem tego problemu mogą być ugody frankowe. Czym one są i jakie wiążą się z nimi korzyści oraz ryzyka? Przyjrzyjmy się bliżej temu zagadnieniu.
Czym są ugody frankowe?
Ugoda frankowa to porozumienie między kredytobiorcą a bankiem, które ma na celu rozwiązanie sporu dotyczącego kredytu denominowanego lub indeksowanego we frankach szwajcarskich. Banki proponują klientom przekształcenie kredytu frankowego na kredyt złotowy, zwykle na warunkach, które symulują, jakby od początku kredyt był zaciągnięty w złotówkach. Obejmuje to:
- Przeliczenie całości dotychczasowego zadłużenia z franka na złotówki po kursie historycznym (czyli z dnia udzielenia kredytu lub innego ustalonego momentu).
- Ponowne wyliczenie salda zadłużenia i harmonogramu spłaty w oparciu o stawki WIBOR oraz marżę banku.
- Czasem częściowe umorzenie zadłużenia lub inne ustępstwa, które mają zachęcić klienta do przyjęcia ugody.
- wypłatę części środków
Ugody są proponowane głównie przez banki, które chcą uniknąć długotrwałych i kosztownych procesów sądowych. W przypadku kredytobiorcy, ugoda może oznaczać szybsze zakończenie sporu i stabilizację sytuacji finansowej. Najlepsze ugody proponują obecnie Mbank, PKO oraz Millenium. Bank BPH, Santander oraz Raiffeisen nie posiadają tak ciekawych propozycji
Plusy ugód frankowych
- Uniknięcie ryzyka procesowego – Procesy sądowe przeciwko bankom mogą być czasochłonne i kosztowne. Ugoda pozwala kredytobiorcy uniknąć stresu związanego z wieloletnią walką w sądzie.
- Szybsze rozwiązanie problemu – Podpisanie ugody często oznacza natychmiastowe zamknięcie sprawy, bez konieczności czekania na rozstrzygnięcia sądowe.
- Stabilizacja finansów – Przejście na kredyt złotowy eliminuje ryzyko kursowe i pozwala na bardziej przewidywalne planowanie domowego budżetu.
- Potencjalne korzyści finansowe – Niektóre banki oferują korzystne warunki ugód, takie jak częściowe umorzenie zadłużenia, co może być realną ulgą dla kredytobiorcy.
Minusy ugód frankowych
- Brak możliwości unieważnienia umowy – Podpisując ugodę, kredytobiorca rezygnuje z dalszego dochodzenia swoich praw przed sądem, w tym unieważnienia umowy kredytowej. Konieczność spłaty zadłużenia – W przypadku ugody kredytobiorca wciąż musi spłacać kredyt, tyle że na nowych warunkach. Tymczasem unieważnienie umowy mogłoby oznaczać zwrot wszystkich zapłaconych rat.
- Brak gwarancji najkorzystniejszych warunków – Warunki ugody są narzucane przez bank i nie zawsze są optymalne z perspektywy klienta. Mogą być mniej korzystne niż potencjalne rozstrzygnięcie sądowe.
- Konieczność dokładnego przeanalizowania propozycji –oOferty ugód często są skomplikowane, co wymaga konsultacji z prawnikiem lub doradcą finansowym. To generuje dodatkowe koszty i wymaga czasu.
Podatek od ugód frankowych
Zawarcie ugody z bankiem w sprawie kredytu frankowego jest związane z punktu widzenia prawa podatkowego jako przysporzeniem majątkowe.
Dlatego też jeszcze poprzedni rząd na na mocy rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 roku, wprowadził zwolnienie z tego podatku dla określonych przypadków.
Kiedy podatek nie jest należny:
- Kredyt na cele mieszkaniowe: Jeśli kredyt hipoteczny został zaciągnięty na własne cele mieszkaniowe, a nie na działalność gospodarczą czy inwestycyjną, uzyskane korzyści z ugody mogą być zwolnione z podatku.
- Jedna inwestycja mieszkaniowa: Zwolnienie dotyczy kredytów przeznaczonych na jedną inwestycję mieszkaniową. Jeśli posiadasz więcej niż jeden kredyt na tę samą inwestycję (np. na zakup i wykończenie nieruchomości), zwolnienie może objąć oba kredyty, ale można z niego skorzystać tylko raz.
- Okres obowiązywania zwolnienia: Rozporządzenie obowiązuje do 31 grudnia 2024 roku i obejmuje dochody uzyskane od 1 stycznia 2022 roku.
Kiedy podatek od ugody jest należny:
- Kredyt na inne cele: Jeśli kredyt został zaciągnięty na cele inne niż mieszkaniowe, np. na działalność gospodarczą, inwestycje czy zakup nieruchomości pod wynajem, zwolnienie z podatku nie przysługuje.
- Współkredytobiorcy: Osoby, które były współkredytobiorcami, ale nie zamieszkiwały kredytowanej nieruchomości i formalnie wspierały głównego kredytobiorcę, mogą być zobowiązane do zapłaty podatku od uzyskanych korzyści z ugody.
Zwolnienie z podatku dotyczy jednak jedynie umorzonego kredytu. JEŻELI BANK WYPŁACA JAKIEŚ ŚRODKI wówczas banki co do zasady przyjmują zasadę, iż konieczne jest wystawienie PITU. Innego zdania jest jedynie Mbank.
Wysokość podatku:
Wysokość podatku zależy od rocznych dochodów kredytobiorcy i obowiązujących progów podatkowych. Standardowo stosuje się skalę podatkową PIT, czyli stawki 12% lub 32%.
Problemy z podatkiem od ugód
W okresie letnim odbyło się spotkanie z przedstawicielami Mministerstwa Sprawiedliwości oraz pełnomocnikami frankowiczów. W spotkaniu uczestniczył m.in. mec. Ostaszewski.
Więcej o tym pisaliśmy w poście
Mec. Ostaszewski podobnie jak inni pełnomocnicy wskazał na wadliwość rozporządzenia ws. ugód frankowych. Problemów jest bowiem bardzo dużo.
Przykładowe problemy- czy np. kupując miejsce parkingowe jest to cel mieszkaniowy czy trzeba zapłacić podatek,
dlaczego jeden bank uważa, że od wypłaconej kwoty podatku nie ma a inne już tak,
dlaczego banki posługują się różnymi wzorami ugód które nie są negocjowalne?
Dlaczego jedne banki zawierają ugody pozasądowe a drugie wymagają angażowania sądów, co trwa czasem wiele miesięcy i powoduje wycofanie się z ugód frankowiczów?
Ministerstwo zapowiedziało naprawę rozporządzenie i wprowadzenie zmian.
Niestety rozporządzenie, które weszło w życie nic nie zmieniło w tej kwestii. Zwrot kwoty z ugody nadal pozostaje opodatkowany, nie zmienia się tryb zawierania ugód, nie ma jednolitego wzorca.
Rozporządzenie zdaje się być przygotowane na szybko i bez większego przemyślenia. Z obietnic nie pozostało nic.
Czy warto zatem podpisać ugodę frankową?
Decyzja o podpisaniu ugody frankowej zależy od indywidualnej sytuacji kredytobiorcy. Dla osób, które chcą uniknąć długotrwałych procesów sądowych i zależy im na szybkim rozwiązaniu problemu, ugoda może być dobrym wyjściem nawet mimo konieczności zapłaty podatku. Jednak dla tych, którzy liczyli na unieważnienie umowy i większe korzyści finansowe, ugoda może nie być optymalnym rozwiązaniem.
Przed podjęciem decyzji warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w sprawach frankowych, aby dokładnie przeanalizować ofertę ugody oraz porównać ją z możliwościami, jakie daje droga sądowa. Ugody frankowe to z pewnością ważne narzędzie rozwiązania konfliktu, ale ich skuteczność i opłacalność zależy od szczegółów każdej konkretnej sprawy.