Frankowicze po raz kolejny wygrywają z bankiem przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Tym razem, TSUE zajął się kwestią sądowej waloryzacji roszczeń.
Od kilku miesięcy banki dość stanowczo przekonywały, że przysługuje im się prawo do żądania zwaloryzowanej kwoty kapitału (tzn. kwoty kapitału powiększonej o skumulowaną inflację za okres kredytowania). Najczęściej argumentowały to tak, że przez kilkanaście lat znacząco spadła wartość pieniądza i np. wypłacona w 2008 r. kwota kredytu w wysokości 200.000 zł, to nie to samo, co 200.000 w 2024 r.
W swoim ostatnim orzeczeniu TSUE (w sprawie o sygnaturze C-488/23) jednoznacznie wskazał, że przepisy prawa Unii Europejskiej sprzeciwiają się temu, aby zasądzać na rzecz banków roszczenia wynikające z sądowej waloryzacji wypłacanego kapitału w przypadku istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza.
To kolejny duży sukces kredytobiorców, jaki został osiągnięty przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. TSUE po raz kolejny w ostatnich miesiącach potwierdził, że bankom przysługuje wyłącznie zwrot kapitału w jego nominalnej wartości (to jest w takiej kwocie, w jakiej faktycznie został wypłacony).
Więcej na ten temat w naszym dzisiejszym artykule.
Czy bankom przysługuje prawo do sądowej waloryzacji kapitału?
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 12 stycznia 2024 r. (sygnatura akt C-488/23) wskazał, że:
„Artykuł 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że: w kontekście uznania za nieważną w całości umowy kredytu hipotecznego zawartej z konsumentem przez instytucję kredytową, a to ze względu na to, że umowa ta zawierała nieuczciwe warunki, bez których nie mogła dalej obowiązywać, przepisy te stoją na przeszkodzie wykładni sądowej prawa państwa członkowskiego, zgodnie z którą instytucja ta ma prawo żądać od tego konsumenta, poza zwrotem kwot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia wezwania do zapłaty, rekompensaty polegającej na sądowej waloryzacji świadczenia wypłaconego kapitału w przypadku istotnej zmiany siły nabywczej danego pieniądza po wypłaceniu tego kapitału rzeczonemu konsumentowi„.
W powyższym wyroku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajął jednoznaczne stanowisko, w którym wskazał, że bankom nie przysługuje prawo do sądowy waloryzacji kwoty kapitału. To duża ulga dla wszystkich osób, które prowadziły spór z bankiem lub które zastanawiały się nad wytoczeniem powództwa przeciwko swojemu bankowi.
Orzeczenie to potwierdza to, o czym mówili już wszyscy pełnomocnicy kredytobiorców, że bankom nie przysługuje prawo do sądowej waloryzacji roszczeń.
W tym miejscu warto także wskazać, że orzeczenie z 12 stycznia 2024 r. wpisuje się w dotychczasową prokonsumencką linię orzeczniczą TSUE (o czym więcej poniższych częściach artykułu).
TSUE a roszczenia banków o waloryzację i wynagrodzenie za korzystanie z kapitału
Ostatnie orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie stanowi zaskoczenia dla pełnomocników kredytobiorców. TDSUE już w tamtym roku kilkukrotnie zajął stanowisko w zakresie tego, czy bankom przysługują jakiekolwiek roszczenia wykraczające poza zwrot kwoty udostępnionego kapitału.
W postanowieniu z dnia 11 grudnia 2023 roku (sygnatura C-756/22) TSUE wskazał, że bank ma prawo żądać od kredytobiorców wyłącznie zwrotu kapitału oraz ewentualnych odsetek ustawowych za opóźnienie, gdyby kredytobiorca nie rozliczył się z udostępnionego mu kapitału. Orzeczenie to stanowi w zasadzie powtórzenie stanowiska, jakie zostało zawarte w wyroku z 15 czerwca 2023 roku w sprawie sygnaturze C-520/21.
Z obu wyżej wymienionych orzeczeń wynikało również, że bankom nie przysługują prawa do żądania innych świadczeń w tym na przykład: wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału, odszkodowania, zwrotu kosztów lub waloryzacji świadczeń. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w tym zakresie zajął stanowisko prokonsumenckie, stając na straży ochrony interesów konsumentów.
Ostatnie orzeczenie TSUE stanowi dosadne potwierdzenie stanowiska pełnomocników kredytobiorców oraz rozwianie wszelkich wątpliwości w zakresie tego, czy bankom przysługuje prawo do sądowej waloryzacji kapitału.
Reasumując, TSUE w ostatnich miesiącach przesądziło, że:
1) bankom nie przysługuje prawo do wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału,
2) bankom nie przysługują roszczenia polegające na sądowej waloryzacji wypłaconego kapitału w przypadku istotnej zmiany siły nabywczej.
Masz jakieś pytania? Zastanawiasz się czy Twoja umowa frankowa jest wadliwa? Chcesz pozwać bank a może zostałeś pozwany i szukasz pomocy?
Nasza kancelaria pomaga frankowiczom w ponad 900 sporach. uzyskaliśmy już ponad 200 korzystnych wyroków. Główna spejcalizacją naszej kancealrii są tzw. kredyty frankowe (kancelaria frankowa, kancelaria pomocy frankowiczom).
DANIEL OSTASZEWSKI
radca prawnye-mail: d.ostaszewski@legal.pl
telefon: 511-030-795
